Waar gaat het ondernemingsraadwerk nu eigenlijk echt om? Echte medezeggenschap binnen een onderneming draait fundamenteel om de capaciteit om invloed uit te oefenen op de besluitvorming, en de belangen van de medewerkers daarin mee te laten wegen. Deze invloed is niet zozeer een optelsom van harmonieus teamwerk of de kwaliteit van onderlinge relaties binnen een ondernemingsraad (OR), maar het resultaat van een grondige kennis van de organisatie en haar bedrijfsvoering.
Het belang van bedrijfsinzicht
Werkelijke invloed begint met diepgaand inzicht in de onderneming. Het vermogen strategische richtingen, operationele keuzes en de bredere businesscontext te doorgronden en anticiperen, vraagt om een serieuze investering in kennis, boven de waarde van een sterk teamgevoel of groepsdynamiek. Terwijl dit in de trainingsmarkt voor ondernemingsraden (te)veel aandacht krijgt.
Echte invloed
Om echt invloed te hebben, moet je begrijpen hoe het bedrijf werkt. Waar gaat het goed? Waar kan het beter? En wat zijn de plannen voor de toekomst? Wat is er nodig in de praktijk om het te realiseren? Als je dit soort dingen weet, kun je echt meepraten en helpen bij het maken van slimme en de juiste keuzes voor het bedrijf.
Macht uitoefenen
Echte invloed en medezeggenschap gaan hand in hand met het uitoefenen van macht. Deze macht is niet autoritair van aard, maar wordt uitgeoefend door middel van deskundigheid, inzicht en timing. Het vermogen om op een gelijkwaardige basis met de bestuurders te communiceren en hen te adviseren of zelfs te overtuigen, steunt op een grondige kennis van de onderneming (en zijn uitdagingen), de dagelijkse manier van werken en de sector.
Focus op de kern
De effectiviteit van een OR wordt dus niet primair bepaald door de kwaliteit van onderlinge relaties of de harmonie binnen het team. Hoewel teambuilding en groepsdynamiek hun plaats hebben, mogen ze niet afleiden van het hoofddoel: het beïnvloeden van de besluitvorming ten gunste van zowel de werknemers als de organisatie als geheel.
Teambuilding en de werkelijke waarde ervan
Vaak wordt bij teambuilding beweerd dat het belangrijk is om elkaar te leren kennen, wat zou leiden tot meer begrip en betere samenwerking. Elkaar leren kennen is namelijk een sociaal proces: niemand werkt graag met een onbekende. Daar is geen échte teambuilding voor nodig. In Nederland hebben we namelijk de neiging om alles dat iets te maken heeft met wat leuks doen, de naam teambuilding te geven. Natuurlijk zorgen leuke activiteiten vaak voor een betere sfeer, maar in werkelijkheid praat je alleen maar over een teamuitje.
Echte teambuilding
Echte teambuilding vereist meer: het zoeken naar een gemeenschappelijk doel en het koppelen van theoretische elementen aan de praktijk. Deze activiteiten worden vaak verward met simpelweg plezierige teamuitjes, maar echte teambuilding moet gericht zijn op het versterken van de groep rondom werkgerelateerde doelen en uitdagingen. Zorg ervoor dat dit onderdeel is van het bouwen aan je OR-team.
Tegenwicht bieden vanuit de inhoud
De vaardigheid van de ondernemingsraad (OR) om effectief tegenwicht te bieden aan bestuurders, of het samen optrekken vereist meer dan alleen goede intenties of een sterke groepssfeer. Het vergt een strategische aanpak, gebaseerd op grondige kennis en inzicht, waardoor de OR invloed kan uitoefenen op bestuurlijke beslissingen.
De focus op langer termijn dient vooral te liggen op het versterken van inhoudelijke expertise en het ontwikkelen van een diepgaand begrip van de onderneming en haar uitdagingen. Hoewel het beschikken over persoonlijke vaardigheden om deze inzichten effectief over de bühne te krijgen zeer wenselijk is, vormen ze niet de kern van OR-werk.
Conclusie
Echte medezeggenschap onderscheidt zich door een scherp inzicht te hebben in de bedrijfsvoering en een strategische benadering van het uitoefenen van invloed. Het overstijgt de grenzen van teamdynamiek en richt zich op de essentie van wat het betekent om een effectieve belangenbehartiger te zijn binnen de onderneming. Door je te richten op kennis, strategie, invloed en timing, kan de OR een cruciale rol spelen in de ontwikkeling en het succes van de organisatie, voorbij de grenzen van traditionele teambuilding.
Bedenk dus goed hoe je als ondernemingsraad een evenwichtige mix van onderwerpen op het trainingsprogramma zet, zodat je echte medezeggenschap effectief kunt uitoefenen en betekenisvol kunt zijn voor je collega’s.
